yupik dilleri ne demek?

Yupik dilleri, Rusya'da Çukçi Yarımadasının birbirinden ayrı iki kıyısında ve Amerika Birleşik Devletleri'nde Alaska eyaletinde Eskimo-Aleut dilleri ailesinden Yupik halkları tarafından konuşulan Eskimo dilleri ailesi. Eskimo dillerinin diğer ana kolu İnuit dilleridir. Alaska Yerli Dil Merkezindeki son rakamlara göre 30.800 kişilik nüfusa sahip Yupik halklarından 11.900 kadarı anadillerini konuşabiliyor¹.

Sirenik Yupiklerinin günümüzde konuşanı kalmayan dilleri diğer Yupik dillerinden belirgin biçimde farklıdır ve bu farklılığa dayanarak Menovşçikov (Меновщиков) ² gibi kimi uzmanlar Sirenik Yupikçesini Yupik dilleri dışında tutarak Sirenik Eskimocası adı altında Eskimo dillerinin üçüncü ana kolu olarak sınıflandırır.

Sınıflandırma

• Sirenik Yupikçesi (<font color="grey">Uqeghllistun</font>) (1997 yılında tükendi)
• Öz Yupik dilleri
  • Sibirya Yupikçesi (<font color="grey">Yupigestun</font>) (konuşanı 1.300 kişi)
  • Naukan Yupikçesi (<font color="grey">Нывуӄаӷмит</font>) (konuşanı 50 kişi)
  • Alaska Yupikçesi (<font color="grey">Yugtun</font> & <font color="grey">Cugtun</font>) (konuşanı10.400 kişi)
    • Yupikçe (<font color="grey">Yugtun</font>)
    • Çupikçe (<font color="grey">Cugtun</font>)
    • Nunivak Çupikçesi (<font color="grey">Cugtun</font>)
  • Supikçe (<font color="grey">Sugcestun, Sugtʼstun, Sugtestun, Alutiitstun</font>) (konuşanı 200 kişi)

Nüfus

Alaska Yerli Dil Merkezine göre Yupik halklarının nüfusu ve anadillerini konuşabilen kişi sayısı:³

Halk	Etnik nüfus	Anadilini konuşabilen kişi sayısı
Supikler (Alaska)	3.500	200
Alaska Yupikleri (Alaska)	25.000	10.400
Sibirya Yupikleri (Alaska)	1.400	1.000
Sibirya Yupikleri (Rusya; Naukan ve Sirenik dahil)	900	300

Yupik - Çupik - Supik

Türkçe	Alaska Yupikçesi	Chevak Çupikçesi	Supikçe
insan	yuk	cuk	suk
yirmi	yuinaq	cuinaq	suinaq

Kaynakça

Orijinal kaynak: yupik dilleri. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩

2. Г. А. Меновщиков (1997), Сиреникских эскимосов язык , Языки мира. Палеоазиатские языки. - М., 1997. - С. 81-84 (<font color="grey">= Генетически С.э.я. относится к эскимосско-алеутской семье; по всей вероятности, он представляет собой последний сохранившийся осколок третьей ветви эскимосских языков, наряду с юпикской и инуитской. Он характеризуется значительным сходством синтаксиса и отчасти морфологической структуры с языками юпикской группы; вместе с тем, лексика и в какой-то степени фонетика включает значительное число отличающихся элементов. )</font>) ↩

3. ↩

Kategoriler